Oreto (zwane w języku arabskim Wādī al-Abbās) to sycylijska rzeka, która wpływa do doliny Oreto i ma basen, który rozciąga się na terytoria gmin Altofonte, Monreale i Palermo.

Około 20 kilometrów długości ma źródło na południe od Palermo, w tzw. Conca d'Oro, wzdłuż grzbietu góry Matassaro Renna; stamtąd płynie w kierunku południowych obrzeży stolicy Sycylii, aby popłynąć do Morza Tyrreńskiego. Usta są widoczne z mostu na wybrzeżu Sant'Erasmo. Torrent, nawet w najgorętszych miesiącach, utrzymuje wystarczający przepływ z powodu obecności wielu źródeł wzdłuż jego przebiegu i bogactwa warstwy wodonośnej, która go zasila: w 1997 r. Najnowsze dostępne dane, średni miesięczny przepływ rzeki wahał się od maksymalnie 1,87 metra sześciennego na sekundę (zarejestrowany w styczniu) do minimum 0,166 metrów sześciennych na sekundę (zarejestrowany w sierpniu). W latach 1980–1997 maksymalne natężenie przepływu odnotowano w styczniu 1981 r. (5,766), a minimum w sierpniu 1993 r. (0,031).

Oreto otrzymuje wodę z trzech głównych dopływów: Torrente dei Greci, Vallone Piano di Maglio i Vallone della Monaca. Wśród głównych źródeł, Api, Alloro w Vigna d'Api, Villa Renda, Santa Maria i Fontana del Lupo.

Wzdłuż rzeki znajdują się liczne mosty, zbudowane od XII wieku.
Dorzecze rozciąga się na około 129 kilometrów kwadratowych, od Monte Gibilmesi do ujścia, w obszarze Sant'Erasmo, w Palermo. Dorzecze, zgodnie z ostatnim planem miasta zatwierdzonym przez gminę Palermo, będzie musiało stać się obszarem chronionym: ale do sierpnia 2006 r. Obszar ten był nadal szczególnie zanieczyszczony z powodu obecności licznych nielegalnych zrzutów ścieków i niektórych nielegalnych wysypisk.
Na początku nazwy rzeki powstały liczne hipotezy, które udokumentowane zostały przez Vibius Sequester (Orethus) w epoce późnego Rzymu (Contino et. al. 2010). W XVI wieku Fazello i Omodei zaproponowali wyprowadzenie etymologii z greckiego słowa oros, „góra”: znaczenie byłoby zatem związane z jego pochodzeniem na wzgórzach otaczających Palermo.

Całkowicie nieuzasadniona jest hipoteza odnosząca się do pogańskiego kultu boga Oreto, który żyłby w rzece, ale który nie jest udokumentowany przez starożytne źródła. Wręcz przeciwnie, interpretacja, która chce pochodzenia nazwy powiązanej z pobliskim kościołem Madonny dell'Oreto, jest z pewnością błędna: prawdopodobne jest coś przeciwnego, mianowicie nazwa kościoła, pierwotnie poświęcona Madonnie z Loreto, została następnie okaleczona.

Jak niedawno podkreślił Contino i in., 2010, późny łotewski idol Orethus został prawdopodobnie odrodzony dopiero po zainspirowaniu Boccaccia dziełem Vibius Sequester, podczas gdy jest pewne, że podczas arabskiej dominacji na Sycylii (827-1091, rzeka była nazywana „Abbâs, corrottosi, podczas dominacji normańsko-szwabskiej w Haved 'Abbâs. Ibn Hawqal, w swojej podróży na Sycylię, prawdopodobnie napisanej w 973, odnosi się do rzeki Wâdî al-'Abbâs. rzeka została później przemianowana na Oreto w późniejszych czasach, prawdopodobnie między XII a XIV wiekiem.

Brygantyna zwana Oreto, która była pierwszym włoskim żaglowcem, który przekroczył Ocean Atlantycki w imieniu tej rzeki. 1818 r. Kilkakrotnie przez lata gminy, przez które przepływa rzeka, prowadziły kampanię na rzecz oczyszczenia terenu i rzeki, aby przekształcić ją w rezerwat przyrody. Dziś na obwodnicy Palermo umieszczono tysiące ręcznie zdobionych flag Aby zwiększyć świadomość publiczną rzeki, w rzece, przy obecnym Ponte Corleone, odbyła się bitwa między chrześcijanami i muzułmanami, pokazująca, że ​​rzeka jest żeglowna. Znaleziono skamieniałości z rybami pokazującymi szerokość koryta rzeki.